توسعه اقتصادی بنادر با اتصال به خطوط ریلی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ؛ بنادر شمالی و جنوبی کشور به عنوان مهمترین مبادی ورودی کالا با اتصال به ریل از ظرفیت های بیشتری در تخلیه و بارگیری برخوردار می شوند.

عباس خطیبی معاون شرکت ساخت و توسعه زیر بنا‌های حمل و نقل کشور گفت : برخی از بنادر کشور همچون بندر عباس و امام خمینی به شبکه ریلی متصل هستند و بنادر بوشهر و چابهار در دریای جنوب و بندر انزلی یا کاسپین در دریای خزر نیز در حال احداث هستند.

سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه بر اولویتِ ‌بخشِ ریلی در توسعه‌ی حمل‌ونقل و ایجاد مزیت رقابتی و همچنین توسعه‌ی حمل‌ونقل ریلی تاکید دارد. بنابراین رساندن ریل به بندر، در سالهای اخیر یکی از اولویتهای بخش حمل و نقل کشور بوده است .
میعاد صالحی مدیر کل راه آهن کشور نیز درباره اتصالات ریلی گفت: دو کریدور شمال - جنوب و شرقی- غربی در کشور، در حمل و نقل ریلی سرخس و مرز اینچه برون کاملا باز و فعال هستند ودرحال توسعه این مرزها هستیم .
وی درخصوص بخش ترکیبی ریل- دریا- ریل می گوید: امیدواریم بتوانیم از بنادر مختلف مثل اکتائو؛ آستاراخان و کورک با "کشتی رو رو" بار را جا به جا کنیم.
صالحی گفت : ریل تا بندر امیر آباد رو اسکله رفته و نیاز است سازمان بنادر امکاناتی را در بندر امیرآباد پیگیری و کشتی رورو را فراهم کنند تا بتوانند بار را به صورت ترکیبی تا امیر آباد تحویل دهندکه از بندر امیرآباد به شبکه ریلی متصل هستیم و می توانیم آن را به بندر شهید رجایی در جنوب کشور یا بندر امام یا مرز رازی تحویل دهیم.
مدیرعامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در این باره می گوید: در کریدور شمال -جنوب دو مرز فعال داریم و در مورد بندر امیر آباد نیز با تمهیدی که سازمان بنادر و شرکت کشتیرانی انجام خواهند داد کاملا آماده هستیم زیرا ریل تا بندر امیر آباد رفته و کاملا مهیا است .
وی افزود : بحث ترکیبی از بندر کاسپین مورد توجه است، بندر کاسپین در مجاورت بندر انزلی قرار گرفته و ما در صدد هستیم ریل را از رشت متصل کنیم و سازمان بنادر نیز در تلاشند اسکله را برای کشتی رو رو آماده کنند که قطار بتواند از مبدا دیگر در نقطه دیگر از دریای خزر وارد کشتی شود.
اما معاون شرکت ساخت و توسعه زیر بنا‌های حمل و نقل کشور نیز می گوید: راه آهن رشت- کاسپین در بخش زیر سازی حدود 80 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و از مسیر 35 کیلومتری ، حدود 12 کیلومتر ریل گذاری شکل گرفته است که تا پایان امسال به بهره برداری می رسد .
بندر عباس، و بنادر امام خمینی، بوشهر، چابهار و انزلی از جمله نقاط کلیدی در کریدور راهبردی شمال - جنوب هستند اما هنوز برخی از این بنادر، به شبکه ریلی سراسری کشور متصل نشده اند.
دستغیبی مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر در این باره معتقد است: راه آهن بوشهر- شیراز به طول 450 کیلومتر که از مرودشت به استان فارس و شهر بوشهر ختم می شود و حدود 140 کیلومتر آن در استان بوشهر قرار دارد .مجموع این محور در 11 فاز است که قطعه 9 الی 11 آن در این استان قرار دارد .
وی افزود: قطعه 11 در سنوات قبل با پیشرفت 75 درصدی متوقف و قطعه شماره 10 که در دو فاز است در سال 97 عملیات اجرایی آن آغاز شده است و در حال حاضر 25 درصد پیشرفت فیزیکی دارد .
دستغیبی با اشاره به اینکه مقرر شده است حدود 200 میلیون دلار از طریق تهاتر نفت به این طرح تلعق گیرد افزود: بر اساس برآورد اولیه؛ این طرح قریب به 40 هزار میلیارد تومان تامین نقدینگی نیاز دارد.
مدیر کل راه و شهرسازی استان بوشهر هم درباره طولانی شدن زمان بهره برداری از این طرح گفت: 70 درصد مسیر کوهستانی و تپه ای است و همچنین بحث تامین مالی طرح سبب شده تا پیشرفت کمتری صورت گیرد.
حمید آبایی مدیر کل بنادر و دریانوردی استان گیلان در این باره می گوید: اتصال ریل راه آهن رشت- آستارا به بندر کاسپین در دستور کار دولت قرار گرفته است از این رو برای بندر انزلی ایستگاه تشکیلاتی در این شهر نظر گرفته شده که امیدواریم با در نظر گرفتن محوطه باراندازی بتوانیم از این شرایط استفاده کنیم .
وی افزود: در بندر آستارا با توجه به ایستگاه ریلی که در مرز آستارا وجود دارد؛ هماهنگی خوبی بین بندر آستارا و ایستگاه ریلی صورت گرفته است که از این ظرفیتها استفاده می کنیم و کالاهایی که به صورت ریلی وارد کشور می شوند می تواند از دریا هم جابه جا شوند و از طرفی کالاهایی که در محوطه ریلی قرار می گیرند با توجه به مشکلات گمرکی؛ می توانند در محوطه دریا وجود داشته باشند و بعد وارد سرزمین اصلی شوند.
آبایی گفت: با توجه به تعامل خوبی که بین راه آهن و سازمان بنادر وجود دارد در دستور کار است که از ظرفیت ها استفاده شود اما برخی مسایل اجرایی و مشکلاتی نیز وجود دارد که امیدواریم حل شود .
وی افزود: از ظرفیتهای موجود در بندر انزلی و بندر آستارا با استفاده از ایجاد مراکز خشک و ایجاد مراکز توزیع کالا استفاده می کنیم .

در این باره روانبخش سرپرست اداره کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان نیز معتقد است: با توجه به زیر ساخت بندر شهید بهشتی چابهار که تنها بندر اقیانوسی کشور است وطرح های عظیم و بزرگ پتروشیمی؛ فولاد و ذخایر مواد معدنی در استان سیتان و بلوچستان و شرق کشور؛ اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به شبکه ریلی حایز اهمیت است . این طرح 60 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و امیدوارم تا شهریور 1402 به بهره برداری برسید.
رضایی مدیرکل زیرساخت راه آهن استان سیستان و بلوچستان نیز می گوید: طرح ریلی چابهار_ زاهدان به طول ۶۳۳ کیلومتر از شهرهای چابهار، نیکشهر، ایرانشهر و خاش می گذرد و در نهایت به زاهدان خواهد رسید.
رضایی با اشاره به اینکه ۶ هزار میلیارد تومان در این طرح هزینه شده افزود: این طرح شامل ۴۸ میلیون مترمکعب خاکبرداری ،۲۶ میلیون متر مکعب خاکریزی، دو میلیون متر مکعب بتن ریزی است و د 33 ایستگاه بین راهی و ایستگاه داخل شهری و 40 دستگاه تونل ساخته شده است .
طبق برآورد کارشناسان، ترانزیت هر تن کالا برای کشور معادل فروش یک بشکه نفت درآمد ارزی خواهد داشت از این رو تکمیل مسیرهای ریلی به ویژه کریدور ترانزیتی شمال-جنوب باید به عنوان یکی از اولویت‌های حیاتی دولت در حوزه ترانزیت به آن توجه شود.

فروزان حسن پور خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما