گزارش «توازن نظامی»: بودجه نظامی چین افزایش یافته است

گزارش سالانه «توازن نظامی مؤسسه بین المللی مطالعات راهبردی» که روز سه شنبه منتشر شد نشان می دهد چین و سایر کشورهای آسیایی بودجه نظامی خود را افزایش داده اند، اما بیشتر کشورهای اروپایی سقف 2 درصد تولید ناخالص داخلی تعیین شده توسط ناتو را نیز رعایت نکرده اند.

از میان کشورهای عضو ناتو، فقط آمریکا، استونی و یونان سقف بودجه 2 درصد درآمد ناخالص داخلی تعیین شده توسط ناتو را رعایت کرده اند.

دکتر جان چیپمن، مدیر ارشد اجرایی و دبیر کل مؤسسه بین المللی مطالعات راهبردی در این باره گفت: «آنچه که ما در حال بحث در مورد آن هستیم این است که منظور از شاخص توازن نظامی این است که ناتو طی یک سال یا دو سال آینده باید بر خروجی خود متمرکز شود باید قابلیت اعزام و استقرار نیروهای خود را مد نظر قرار دهد باید توانایی برای مقابله با تهدیدهای احتمالی را در نظر بگیرد.»

این گزارش در خصوص چین نشان می دهد با توجه به میزان پیشرفت سامانه های موشکی پکن، این کشور در حال تبدیل شدن به یکی از رقبای آمریکا است.

چیپمن افزود: طی دوازده ماه گذشته ما شاهد افزایش در قابلیت های هوایی، دریایی و موشک های هوا به هوای چین بوده ایم.

استونی به لحاظ بودجه دفاعی در میان کشورهای حوزه بالتیک، پیشگام است. این کشور یکی از پنج عضو ناتوست که به استاندارد 2 درصد تولید ناخالص داخلی که توسط ناتو تعیین شده پایبند بوده است. اگرچه نیروهای ارتش استونی در مجموع فقط 5750 نفر هستند (هم ارتش، هم نیروی دریایی و نیروی هوایی)، اما آنها در مقایسه با ظرفیت خود، کمک نسبتاً خوبی به ناتو کرده اند و از طرف اعضای این ائتلاف مورد احترام هستند. 

بند 3 از پیمان آتلانتیک شمالی 1949 که سند مبنایی ناتوست تصریح می کند که اعضاء، حداقل، «ظرفیت فردی و جمعی خود را برای مقاومت در برابر حملات نظامی، حفظ و توسعه خواهند داد.» فقط تعداد اندکی از اعضای ناتو می توانند ادعا کنند که به تعهد خود در قبال این ماده پایبند بوده اند. در سال 2015، فقط پنج کشور عضو ناتو (استونی، یونان، لهستان، آمریکا و انگلیس) دو درصد سهم خود (بر اساس پیمان ناتو) از تولید ناخالص داخلی را صرف حوزه دفاعی کردند. اخیراً مجموع مخارج دفاعی ناتو روند صعودی به خود گرفته است. در سال 2016، تغییر واقعی سالانه در مخارج دفاعی کانادا و کشورهای اروپایی عضو ناتو حدود 5/1 درصد، معادل 3 میلیارد دلار افزایش، بود. در مواردی که مخارج دفاعی کاهش یافته است، این میزان کاهش بسیار کمتر از سال های گذشته بوده است. در سال 2015، نوزده عضو ناتو روند کاهش هزینه های دفاعی خود را متوقف کردند که از این تعداد، شانزده عضو این ائتلاف به معنای واقعی، به بودجه دفاعی خود افزودند.

بر اساس گزارش «توازن نظامی» در حوزه اروپا، روسیه همچنان یک تهدید امنیتی جدی محسوب می شود.

بر اساس گزارش سالانه «توازن نظامی مؤسسه بین المللی مطالعات راهبردی» در سال 2016، برخی از سلاح های کلیدی روسیه عبارتند از: 332 موشک بالستیک قارّه‌پیما، 2700 تانک رزمی، بیش از 5400 وسیله نقلیه رزمی پیاده‌نظام، بیش از 6000 نفربر زرهی، و بیش از 4180 قبضه توپ. نیروی دریایی این کشور دارای یک ناو هواپیمابر، 63 زیردریایی (از جمله 13 زیردریایی مجهز به موشک های بالستیک)، شش رزم‌ناو، 18 ناوشکن، 10 کشتی جنگی، 89 کشتی گارد ساحلی و گشت‌زنی است. نیروی هوایی روسیه دارای 1090 هواپیمای جنگی است. در گزارش سالانه «توازن نظامی مؤسسه بین المللی مطالعات راهبردی» سخن از 230 هزار نیرو در ارتش روسیه به میان می آورد. روسیه همچنین دارای دو میلیون نیروی ذخیره برای همه قوای مسلح خود دارد. 

روسیه سرمایه گذاری های عظیمی در زمینه مدرن‌سازی نیروهای مسلح خود، بویژه زرادخانه های هسته ای‌اش کرده است. روسیه از طرح‌های تحقیق و توسعه در زمینه موشک‌های بالستیک قارّه‌پیما خبر داده است، اما گزارش سالانه «توازن نظامی مؤسسه بین المللی مطالعات راهبردی» می گوید «چشم انداز دستیابی به چنین موشک‌های بالستیک قارّه‌پیمایی دور است و برخی تحلیلگران اظهار می کنند که پیشرفت اندکی تا قبل از سال 2020 در این زمینه صورت خواهد گرفت.» نخستین زیردریایی مجهز به موشک بالستیک کلاس «بوری» به نام «یوری دالگوروکی» در ابتدای سال 2013 رسماً وارد ناوگان دریایی روسیه شد؛ این اقدام به عنوان بخشی از برنامه گسترده تر مسکو برای سرمایه‌گذاری مجدد روی قابلیت‌های هسته ای این کشور صورت گرفت. نیروهای مسلح روسیه همچنان به فرایند مدرن‌سازی که آناتولی سردیوکوف، وزیر دفاع این کشور در سال 2008 آغاز کرده بود ادامه می دهند. موفقیت برخی اقدامات اصلاحی در زمان تصرف شبه جزیره کریمه در معرض نمایش گذاشته شد. روسیه در تهاجم خود به شبه جزیره کریمه، از مجموعه‌ای از ابزارهای نظامی به شکلی مکمّل و کارآمد استفاده کرد. اما، بیشتر نیروهایی که در این نبرد استفاده شدند، تحت آموزش یگان‌های ویژه روسیه قرار داشتند، بنابراین موفقیت‌های روسیه در شبه جزیره کریمه ممکن است منعکس کننده تأثیر فرایند مدرن‌سازی بر نیروهای نظامی نباشد.