۳۶ سال مرزبانی شرع و قانون (۲) + فیلم

عضو حقوقدان شورای نگهبان تاکید کرد: نظارت استصوابی از ابتدای فعالیت این شورا عملا وجود داشته یعنی همیشه بوده است و اینگونه نیست که پس از تفسیر شورای نگهبان به وجود آمده باشد.

علیزاده در سالروز تاسیس شورای نگهبان در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفت: نظارت استصوابی در اصل ۹۹ قانون اساسی آمده و مطلقا این نظارت برعهده این شورا گذاشته شده و مرجع دیگری برای آن تعیین نشده است.

وی افزود: در نخستین انتخابات مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان هنوز وجود نداشت، اما در اولین انتخابات میان دوره‌ای مجلس، شورای نگهبان نظارت استصوابی را اعمال کرد و طبق آن برخی داوطلبانی که در هیئت‌های اجرایی رد صلاحیت نشده بودند با استناد به اصل ۹۹ قانون اساسی و طبق نظارت استصوابی رد صلاحیت شدند.

علیزاده گفت: آن زمان هنوز قانون نظارت هم تصویب نشده بود و شورای نگهبان با استناد به اصل ۹۹ قانون اساسی و اصل مربوط به سوگند نمایندگان، صلاحیت شماری از داوطلبان را رد کرد؛ پس اینگونه نیست که نظارت استصوابی پس از تصویب شورای نگهبان به وجود آمده باشد.

وی همچنین با بیان اینکه شورای نگهبان مظلوم واقع می‌شود تصریح کرد: علت این مظلومیت آن است که شورا وظایفی دارد که با اعمال آن در مقابل مصوبات بسیاری جا‌ها ایستادگی می‌کند، به نحوی که ممکن است فقها آن را خلاف شرع بدانند یا همه اعضا خلاف قانون اساسی و شاید کسانی که اینگونه مصوبات را تصویب می‌کنند به فکر مصالحی باشند و تصور می‌کنند که با تصمیمات شورا مصالحشان از بین می‌رود.

عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: البته در جاهایی که مصلحت لازم است می‌توانند از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام اقدام کنند گرچه اعضای مجمع نیز هر مصوبه‌ای را تایید نمی‌کنند و ممکن است نظر شورای نگهبان تایید شود.

علیزاده رد صلاحیت داوطلبان انتخابات را از دیگر علل نارضایی از شورای نگهبان دانست و افزود: رد صلاحیت داوطلبان انتخابات اعم از ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی، سبب تکدر خاطر و ناراحتی برخی از آنان می‌شود در حالی که طبق قانون اساسی بررسی، تشخیص و احرازصلاحیت داوطلبان بر عهده شورای نگهبان است و باید شرایط لازم در داوطلبان اثبات شود، گرچه نمی‌خواهیم بگوییم افرادی که احرازصلاحیت نمی‌شوند ناصالحند.

وی گفت: بنابراین عمده کسانی که صلاحیتشان رد می‌شود ناراحت می‌شوند و تحمل چنین وضعی برای این افراد و خانواده هایشان مشکل می‌شود، اما باید به ما هم حق بدهند که طبق قانون وظایفی داریم که نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم.

عضو حقوقدان شورای نگهبان همچنین با تبیین وظایف مختلف این شورا افزود: در طول سال به اندازه‌ای که مجلس شورای اسلامی مصوبه دارد و دولت اساسنامه‌های مصوب را ارسال می‌کند، باید مجموعه مصوبات در شورای نگهبان بررسی شود.

علیزاده گفت: شورا به طور معمول در روزهای چهارشنبه و گاه پنجشنبه‌ها جلسه دارد و مواقعی که لازم باشد جلسات فوق العاده نیز برگزار می‌کند به ویژه برای مصوباتی مانند قانون برنامه یا بودجه که طولانی است و باید شورا سریع درباره آن‌ها اظهار نظر کند.

وی افزود: البته معمولا دولت‌ها لوایح مربوط به این قوانین را دیر به مجلس شورای اسلامی می‌دهند و مجلس نیز دیر آن را تصویب می‌کند، بنابراین برای آنکه کشور بی قانون نماند باید آن را زود بررسی کنیم.

علیزاده گفت: شورای نگهبان در طول سال جلسات متعددی دارد به نحوی که تعداد جلسات سالانه حتما کمتر از ۱۰۰ جلسه نیست، البته انتخابات موضوعی مهم در زمانی کوتاه است که شورای نگهبان در فصل انتخابات همه روزه تشکیل جلسه می‌دهد.

عضو فقیه شورای نگهبان تاکید کرد: اعضای این شورا هیچ گاه سلایق خاص فردی را بر وظایفی که در این نهاد دارند اعمال نمی‌کنند.

آیت الله مدرسی یزدی در سالروز تاسیس شورای نگهبان در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما درباره اینکه آیا اعضای این شورا از یک جناح سیاسی اند، گفت: اعضای این شورا اعم از فقها و حقوقدانان معیارهای قانونی و شرعی دارند که پایبند آن هستند و باید باشند.

وی افزود: ممکن است اعضا سلایق خاصی نیز داشته باشند که آن سلایق اگر عین قانون باشد که قانونی است و اگر غیرقانونی باشد اعمال نمی‌کنند و حق اعمال هم ندارند.

آیت الله مدرسی یزدی تاکید کرد: همه اعضا باید به معیارهای قانونی اعم از قانون اساسی، قانون عادی و معیارهای شرعی پایبند باشند که تا توان دارند پایبند هستند و فکر نمی‌کنم کسی از آنان حاضر باشد یا حتی در فکرش مطرح باشد که بدون معیار و براساس ملاک و سلیقه‌های شخصی تصمیماتی اتخاذ کند.

وی افزود: شورای نگهبان به طور یکپارچه تا توان دارد در پی اجرای قانون اعم از قانون اساسی، قانون عادی و شرع است و هیچ گاه بدون حجت شرعی و قانونی کاری و عملی را رد یا تصویب نمی‌کند یا صلاحیتی پذیرفته یا رد نمی‌شود.

این عضو شورای نگهبان همچنین حفظ نظام اسلامی از نظر جمهوریت و اسلامیت را منوط به موجودیت این شورا دانست و تصریح کرد: اگر این شورا نبود ظاهرا خبری از جمهوری اسلامی هم نبود.

عضو حقوقدان شورای نگهبان تصریح کرد: بنا به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اعضای شورای نگهبان، بود و نبود نظام جمهوری اسلامی متناسب با بود و نبود این شوراست.

اسماعیلی در سالروز تأسیس شورای نگهبان در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما افزود: بر این اساس، قوت و ضعف نظام نیز در گرو قوت و ضعف شورای نگهبان است نهادی که برای پاسداری از شرع و قانون اساسی ایجاد شده است.

وی گفت: اگر قرار باشد تمام آمال و آرزوهای مردم را در طول تاریخ خلاصه کنیم چیزی جز شرع و قانون اساسی نیست.

اسماعیلی افزود: گاهی می‌شنویم که شورای نگهبان پاسدار اسلامیت نظام تلقی می‌شود که حرف درستی است، اما پاسدار جمهوریت نظام هم هست و باید باشد یعنی جمهوری اسلامی متشکل از دو جزء جداگانه که با هم مونتاژ شده باشد نیست، جمهوریت در متن اسلامیت این نظام است و اگر نهادی و مقامی باید پاسدار اسلامیت نظام باشد، طبعا پاسدار جمهوریت هم هست.

عضو شورای نگهبان گفت: شورای نگهبان تلاشش این بوده و باید هم باشد و از خداوند تبارک و تعالی می‌خواهیم کمک کند تا وظیفه مان را در قبال مردم و منافع ملی به درستی انجام دهیم.

عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: نظام هایی که به شکل پارلمانی اداره می‌شوند بدون تردید پذیرفته اند که از اعمال دولتی و حاکمیتی مراقبت و بر تصویب قوانین نظارت شود. 

سام سوادکوهی در سالروز تاسیس شورای نگهبان در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما تصریح کرد: در ایران نیز غیر از این نبوده است و به همین اعتبار اگر غیر از این می‌بود حکومتی پلیسی شکل می‌گرفت.

وی گفت: شورای نگهبان، وظایفی را که قانون اساسی بر عهده اش گذاشته است به خوبی انجام داده است و کارش را مستقل انجام می‌دهد.

سوادکوهی همچنین، عملکرد پژوهشکده حقوقی شورای نگهبان در تهران و مجمع مشورتی فقهی این شورا در قم را مطلوب دانست و افزود: البته این مراکز با ارائه دیدگاه‌های لازم در حوزه مسائل فقهی و حقوقی، امکانات لازم را برای این شورا فراهم کرده اند، اما نیاز به امکانات تکمیلی هم هست تا اعضا درباره موضوعات مختلف بتوانند با کابینه مطالعاتی و پژوهشی مستقل، کار‌ها را به خوبی و با دقت بیشتر به انجام برسانند.

معاون اجرایی شورای نگهبان، این شورا را تضمین کننده ارزش‌های جمهوری اسلامی ایران دانست.

سیامک ره پیک در سالروز تاسیس شورای نگهبان در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفت: این شورا، نهادی مهم و موثر در نظام جمهوری اسلامی ایران است هم در رسیدگی به مصوبات مجلس شورای اسلامی و هم در موضوع انتخابات که به عنوان ناظری موثر و عالی عمل می‌کند.

وی افزود: فعالیت‌های شورای نگهبان در این چند دهه روشن است و نقشی که این شورا ایفا کرده در سخنان امام راحل و مقام معظم رهبری تبیین شده است.

ره پیک گفت: نوع نظارت شورای نگهبان، چارچوب‌های اصلی و بقای ارزش‌های اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران را تضمین می‌کند.