افتتاح رسمی راه آهن خواف - هرات؛۲۰ آذر

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما، راه آهن خواف - هرات که هفته گذشته تست گرم آن با موفقیت به انجام رسید، به عنوان ششمین اتصال خطوط ریلی ایران با کشور‌های همسایه، پنجشنبه ۲۰ آذر با حضور برخط روسای جمهور و مقامات سیاسی - اقتصادی دو کشور به صورت رسمی به بهره برداری خواهد رسید.

راه آهن خواف – هرات به عنوان خط ارتباطی و پیوند دهنده دو کشور، با شعار" یک تاریخ، یک فرهنگ" به طول ۲۲۰ کیلومتر در چهار قطعه ساخته شده که سه قطعه آن توسط ایران اجرا شده است.

بر این اساس ۷۸ کیلومتر از این طرح در قالب ۲ قطعه در داخل ایران اجرا شده و ۶۲ کیلومتر نیز به عنوان قطعه سوم از نقطه صفر مرزی تا ایستگاه روزنک شهرستان غوریان در استان هرات ادامه یافته است.

هم اکنون از ایستگاه خواف تا ایستگاه روزنک در انتهای قطعه سوم، مراحل ریل گذاری، بالاست ریزی، جوشکاری و تنظیمات فنی خط آهن انجام شده و ۲ ایستگاه با قابلیت بارگیری و پذیرش مسافر با بیش از سه هزار مترمربع زیربنا در این مسیر ساخته شده است.

انتقال بار از طریق این خط آهن نیازمند هماهنگی مالک خصوصی بار، مرزبانی و گمرک ۲ کشور بود که این فرایند در هفته گذشته به خوبی انجام گرفت و با هماهنگی شرکت‌های راه آهن ایران و افغانستان، ۵۰۰ تن بار سیمان به عنوان نخستین محموله ریلی بین دو کشور با یک رام قطار باری از ایستگاه خواف به ایستگاه روزنک در شهرستان غوریان استان هرات افغانستان منتقل شد.

توسعه همه جانبه شبکه راه آهن و تلاش حداکثری برای برقراری شبکه‌های ریلی در مرز‌های مشترک با همسایگان برای ترانزیت کالا و مسافر همواره از اولویت‌های کشور بوده است و تلاش‌ها و اقدامات دولت ایران برای احداث ۵ خط ریلی مشترک با همسایگان در سال‌های گذشته نشانگر این نکته مهم و حیاتی است.

احداث راه آهن خواف - هرات به عنوان ششمین خط آهن مرزی ایران با همسایگان منطقه، یکی از پروژه‌های مهم زیربنایی است که نقش بسیار بزرگی در اقتصاد و توسعه ایران و افغانستان خواهد داشت و نه تنها زمینه ساز رونق اقتصادی و توسعه تجارت میان دو کشور و گسترش دهنده پیوند‌های دوملت است، بلکه به لحاظ منطقه‌ای و بین المللی از رهگذر تسهیل مسیر‌های ترانزیتی و حمل و نقلی دارای اهمیت غیر قابل اغماض است.

• مشخصات عمومی پروژه به این شرح است:
  - طول مسیر قابل افتتاح حدود ۱۴۰ کیلومتر، اعتبار هزینه شده برای این پروژه ۴۳۰ میلیارد تومان و ارزش روز آن ۱۸۰۰ میلیارد تومان.
• عملیات احداث راه آهن خواف – هرات بطول ۲۲۵ کیلومتر شامل چهار قطعه است که قطعات ۱ و ۲ واقع در ایران بطول ۷۸ کیلومتر - از خواف تا مرز شمتیغ در استان خراسان رضوی - قطعه سوم نیز از شمتیغ تا ایستگاه روزنک در کشور افغانستان بطول ۶۲ کیلومتر به همراه ساختمان ایستگاه روزنک به هزینه ایران و با هدف کمک به توسعه کشور افغانستان احداث شده است.
  ابعاد اقتصادی
• - توسعه و تقویت روابط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دو کشور با تسهیل صادرات و واردات کالا و مسافرت بین دو کشور
• - دسترسی مناسب ریلی افغانستان از طریق ایران به دیگر مناطق بین المللی اعم از آب‌های آزاد جنوب، منطقه قفقاز، ترکیه، عراق و اروپا
• - پوشش خدمات ترابری ریلی برای حدود ۱ میلیون نفر از مردم افغانستان در منطقه هرات
• - جابجایی و ترانزیت بیش از ۶ میلیون تن بار در سال افق طرح
• - شکوفایی فعالیت‌های عمرانی و اقتصادی منطقه شمال‌غرب افغانستان
• - امکان توسعه و ایجاد کریدور ریلی از هرات به مزارشریف در شمال شرق افغانستان
• - خروج از انزوای جغرافیایی منطقه سنگان در خاک ایران و شهر هرات افغانستان
• - کاهش هزینه نسبی حمل و نقل و رفع انحصار حمل کالا از حمل و نقل جاده ای.
• - افزایش ایمنی در ترابری منطقه
• - کاهش مصرف سوخت در مقایسه با حمل و نقل جاده‌ای

مطابق آمار سازمان تجارت جهانی، ایران یکی از بزرگترین مبادی واردات کشور افغانستان در چند سال گذشته بوده است. بطوریکه در سال ۱۳۹۷ حجم تجارت بین دو کشور حدود ۳ میلیارد دلار بوده که به باور کارشناسان تجارت کشور افغانستان تا یک دهه آینده این میزان از تبادلات بین دو کشور می‌تواند به حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار در سال برسد. احداث این خط آهن می‌تواند نقش بسزایی در افزایش تبادلات تجاری بین دو کشور ایران وافغانستان ایفا کند.

ابعاد بین المللی این طرح عبارتند از:

• - اتصال کشور افغانستان به شبکه ریلی ایران (از طریق راه آهن مشهد-بافق)
• - اتصال کشور افغانستان از طریق راه آهن ایران به کریدور بین المللی شمال – جنوب (حوزه خزر، روسیه و شمال اروپا)
• - اتصال کشور افغانستان از طریق راه آهن ایران به کریدور بین المللی شرقی – غربی اکو و تراسیکا (کشور ترکیه و جنوب اروپا)
• - اتصال کشور افغانستان از طریق راه آهن ایران به آب‌های آزاد (بندرعباس و بندر چابهار در جنوب ایران)
  - کمک به رشد و توسعه سواحل مکران و افزایش مبادلات از طریق بندر جابهار به عنوان قطب حمل و نقل بین المللی

علاوه بر این، بهره برداری از این مسیر مهم ریلی ضمن فراهم نمودن زمینه انتقال سریعتر کالا و مسافر به مقاصد متعدد، موجب تامین منافع اقتصادی و تقویت همکاری و همگرایی و نیز تحکیم امنیت و ثبات منطقه‌ای و رفاه عمومی ملت‌ها خواهد بود.

در مورد ابعاد سیاسی و فرهنگی طرح می‌توان گفت: راه آهن خواف – هرات نقش بزرگی در تسهیل صادرات و واردات و ترانزیت کالا از ایران به افغانستان و بالعکس دارد و زیربنای مناسبی برای رونق معادن و صنایع معدنی این کشور بخصوص معادن سنگ آهن فراهم می‌کند و همچنین این پروژه باعث مسافرت آسان اتباع دو کشور می‌گردد.

در بعد روابط سیاسی بین دو کشور، همکاری در ایجاد و بهره برداری از این مسیر به عنوان یکی از تعهدات ایران در برنامه توسعه یافتگی کشور همسایه افغانستان پس از سقوط طالبان در کنفرانس بین المللی بازسازی افغانستان بوده است و با افزایش مبادلات تجاری و افزایش مسافرت‌ها روابط دو کشور ارتقا می‌یابد.

ایران و افغانستان به عنوان دو کشور با یک تاریخ و یک فرهنگ مشترک همواره از بهترین و بالاترین سطح روابط برخوردار بوده اند که این روابط طی سال‌های اخیر نیز به عنوان دو شریک راهبردی روندی فزاینده و روبه رشد را طی کرده است در حال حاضر ایران یکی از بزرگترین شریک‌های تجاری افغانستان است و امید است با بهره برداری از این خط آهن ریلی، میزان تبادلات اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی به نحو قابل توجهی افزایش یابد.